ردهبندی نوعی خدمات فنی است که به منظور تأیید سلامت و ایمنی کشتیها انجام مي پذيرد . به عبارتي ديگر رده بندی شامل تهیه و ترویج قواعد و مقررات و استانداردهای فنی در زمینه ساخت کشتی و تأیید تطابق آنها با استانداردها میباشد. این فعالیت در صورتی که کشتی ایراد فنی نداشته باشد منجر به صدور گواهینامه رده بندی مي گردد . در صورت حفظ سلامت فنی و مشروط به انجام بازرسیهای دوره ای، کشتی تا پایان اعتبار گواهینامه، رده بندی شده محسوب میشود.
مأموريت اصلي مؤسسههاي ردهبندي، ارزيابي فني مستقل و بيطرفانه از صلاحيت كشتي براي دريانوردي طبق قواعد مؤسسه است. علاوه بر اين، مؤسسههاي ردهبندي از طرف سازمانهاي دولتي مسئول امور دريايي كشورها انتخاب ميشوند و سپس به آنها اختيار داده ميشود كه به نيابت از سازمانهاي دولتي، كشتيهاي ثبت شده در آن كشور را از نظر انطباق با قوانين و مقررات ملي و بينالمللي دريايي، بازرسي كنند و گواهينامههاي قانوني ملي يا بينالمللي را صادر كنند.
ردهبندي كشتي از شروط لازم بيمه در شركتهاي بيمهگر مي باشد ؛ چرا كه صاحبان كشتي همواره مايلاند دارايي خود را بيمه كرده و صاحبان كالا و مسافران دريايي نيز علاقمندند كه براي حمل كالاي خود، يا مسافرت، از كشتيهايي استفاده كنند كه گواهينامههاي معتبر ردهبندي داشته و بيمه باشند .
ذينفعان خدمات رده بندي
ذینفعان خدمات ارائه شده توسط مؤسسه های رده بندی شامل انجام بازرسی کشتیها و صدور گواهینامه های رده بندی و قانونی عبارتند از :
- بیمه گران
- مالکان کشتیها
- بازرگانان و صاحبان صنایع و کالا
- بانکها و مؤسسه های مالی و اعتباری
- جامعه بشری ( كاهش زیانهای جانی و مالی ناشی از آلودگی محیط زیست دریاها به سبب رده بندی کشتیها )
قواعد موسسههای ردهبندی برای ساخت و ردهبندی شناورها
هر مؤسسه ردهبندی دارای قواعد و استانداردهایی است که كارخانجات کشتیسازی، سازندگان تجهیزات دریایی و تعمیرکنندگان وسایل دریایی ملزم به رعایت این استانداردها بوده تا شناور ساخته شده بتواند تحت ردهبندی آن مؤسسه قرار گیرد. در تدوین قوانین ردهبندی کلیه استانداردهای ایمنی دریایی بینالمللی در نظر گرفته میشود تا شناور ساخته شده از ایمنی کامل برخوردار باشد .
ردهبندي
ردهبندي چرخة كاملي از بررسيهاي تضمين كيفيت و ايمني را شامل شده که از تحقيق درباره خطرهايي كه كشتيها را در سفرهاي دريايي تهديد ميكند آغاز و با اجراي بازرسيهاي منظم از كشتي در دوران بهرهبرداري تكميل ميشود. اين عمليات به 2 گروه تقسيم ميشود:
ـ قبل از صدور گواهينامة ردهبندي (پذيرش به ردهبندي)
ـ بعد از صدور گواهينامة ردهبندي (حفظ ردهبندي)
پذيرش به ردهبندي
عملياتي مشابه چرخة تضمين كيفيت كه قبل از صدور گواهينامة ردهبندي انجام ميشود. اين فرآيند، به ترتيب زير انجام ميشود:
ـ تحقيق دربارة خطرهايي كه كشتي و محيط زيست را تهديد ميكند؛ نظير دريا، موج دريا، باد و ساير عوامل طبيعي كه بر كشتي اثرگذار هستند؛